Eindcongres Werken met Waterlandschappen
Een natuurinclusieve inrichting van het kustgebied en oeverzones van de grote wateren koppelen aan een krachtige regionale economie, dat is de kern van het project ‘Werken met Waterlandschappen’.
Of die verbinding mogelijk is en hoe die eruitziet in de praktijk, heeft een breed consortium van onderzoeksinstellingen, bedrijven en maatschappelijke organisaties tussen 2021 en 2024 onderzocht langs de Noord-Hollandse IJsselmeerkust (Koopmanspolder), de Wester- en Oosterscheldekust (De Zak van Zuid-Beveland) en de Groningse Waddenkust.
In het project is in beeld gebracht hoe natuurinclusieve binnen- en buitendijkse inrichtingsconcepten te koppelen zijn aan verdienmodellen voor recreatie, landgebruik en waterbouw. In iedere kustzone is een leeromgeving gerealiseerd waarbij aan de hand van ideeën over verdienmodellen is gezocht naar oplossingen voor maatschappelijke opgaven, zoals waterberging, biodiversiteit en klimaatadaptatie. Met de resultaten wil het consortium een handreiking bieden aan iedereen die zich inzet om een meer duurzame inrichting en beheer van onze kustzones in de toekomst mogelijk te maken.
Ben je nieuwsgiering naar de eindresultaten? Dan is dit symposium wat voor jou!
Wie is werken met waterlandschappen?
Werken met Waterlandschappen is een initiatief van de Kennis- en Innovatieagenda Landbouw, Water, Voedsel en werd gefinancierd door het Rijk, Provincie Noord-Holland, Natuurmonumenten, Waterschap Noorderzijlvest, Provincie Zeeland, Provincie Groningen en Sportvisserij Nederland. Daarnaast hebben alle consortiumpartners een in kind bijdrage aan dit project geleverd.
Het consortium: Wageningen Environmental Research (coördinator), Deltares, HZ University of Applied Sciences, NIOZ, Rijkswaterstaat Water Verkeer en Leefomgeving (WVL), Natuurmonumenten (penvoerder, namens Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers), Sportvisserij Nederland, Waterrecreatie Nederland, Vereniging Zeeuwse Milieufederatie, Stichting EcoShape, Provincie Noord-Holland, Provincie Zeeland, Provincie Groningen, Waterschap Noorderzijlvest.
| 09.30 – 10.00 | Inloop, koffie |
| 10.00 – 11.00 | Welkom, de doelen van de dag en kennismaken met de zaal
Dagvoorzitter: Luc van Hoof (Wageningen Marine Research) Ondernemersperspectief: Drinkwater maken met Waterlandschappen Reflectie op de resultaten (in discussievorm) Mariëlle Schenk (Natuurmonumenten, penvoerder WmW) In dialoog met de zaal |
| 11.00-11.15 | Pitches van de deelsessies Maatschappelijke Verdienmodellen
– Waarde van (ver)brede kustzones in Groningen en Zeeland – Recreatiewaarden van waterlandschappen – Zoetwater bufferen met een meervoudig verdienmodel |
| 11.15-12.15 | 1e ronde deelsessies Maatschappelijke verdienmodellen
In de deelsessies is het voor de deelnemers mogelijk om kennis te snuiven en te netwerken. Er is ruimte voor verdiepende presentaties van de resultaten en dialoog over hoe het stokje doorgegeven kan worden naar toekomstige projecten. Brede kustzones in Groningen en Zeeland Sessieleider: Bianca de Vlieger (WEnR), Jan-Willem Nieuwenhuis (Waterschap Noorderzijlvest) In deze sessie nemen we jullie mee in hoe waterveiligheid gecombineerd kan worden met waardecreatie en ondernemerschap voor o.a. landbouw, natuur en energieproductie. Bekende concepten zoals de wisselpolder, brede dijk en dubbele dijk kunnen met kennis uit Werken met Waterlandschappen beter ingepast worden in bestaande en nieuwe verdienmodellen voor de grondeigenaar (voorbeeld Zeeland). We geven in de sessie handvaten voor het maken van een spoorboek om op koers te blijven bij het realiseren van een (ver)brede kustzone (voorbeeld Groningen).
Recreatie in waterlandschappen Sessieleider: Bas Bolman (Deltares), Marleen van Maarleveld (Waterrecreatie Nederland) Recreatie en Natuur kunnen een fantastisch koppel zijn langs de Noord-Hollandse IJsselmeerkust, maar ook elders. Het helpt om in beeld te brengen hoe omwonenden en recreanten het waterlandschap waarderen voordat je een planproces begint, concludeert ons consortium. In de huidige situatie worden natuur en recreatie vaak van elkaar gescheiden. Wij hebben gezocht naar waarde proposities voor toekomstige inrichtingsprojecten waarbij natuur en recreatie meer met elkaar verweven zijn: recreatieve waterlandschappen. In deze deelsessie kun je meepraten hoe we dit kunnen doen in de toekomst. Zoetwater bufferen met een meervoudig verdienmodel Sessieleider: Stef Bleyenberg (HZ), Gert Noordhoff (Provincie Groningen) Er wordt al lang onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om water beter vast te houden met aanpassingen in de drainage op landbouwpercelen. Ook op landschapsniveau wordt inmiddels op allerlei plaatsen in Nederland onderzocht hoe de inrichting en beheer van natte natuurgebieden voor dit doel aangepast kunnen worden. In Werken met Waterlandschappen is onderzocht wat de verschillende typen zoetwaterbuffers kunnen betekenen voor de bestaande verdienmodellen voor ondernemers en welke nieuwe verdienmodellen in beeld kunnen komen. In deze deelsessie worden de resultaten hierover gepresenteerd. |
| 12.15 – 13.00 | 2e ronde deelsessies Maatschappelijke verdienmodellen |
| 13.00 – 14.00 | Lunch met verrassende intermezzo’s
|
| 14.00-14.15 | Pitches deelsessies concepten
– Kennis uit de Werken met Waterlandschappen over Nature-based Solutions – Wat hebben we geleerd over sociale innovatie? – Reflectie op werken in Living labs |
| 14.15 – 15.15 | Deelsessies over concepten
Kennis uit Werken met Waterlandschappen over Nature-based Solutions In werken met waterlandschappen is in de Oosterschelde praktische ervaring opgedaan met de ecologische effecten van oevererosie beschermende maatregelen en het verbinden van voor- en achteroevers in het IJsselmeergebied. Ook zijn er lessen getrokken uit een niet gelukte maatregel (het ophogen van de vloedvlakte met slib). In deze sessie kunt u kennis snuiven over deze inzichten en tevens gaan we met u de discussie aan over hoe Nature-based Solutions kunnen worden opgeschaald. Sociale innovatie en waterkerende landschappen Sessieleider: Teun Terpstra (HZ), p.m. (Provincie Zeeland of Zeeuwse Milieu Federatie) In Zeeland is onderzoek gedaan naar het maatschappelijk draagvlak voor ingrepen in het kustlandschap van de Westerschelde, o.a. in samenwerking met het project ‘Geen zee te hoog’. Maatschappelijk draagvlak creëer je niet alleen door de juiste expertise in te schakelen bij ontwerp en uitvoering van een waterveiligheidsproject. Het gaat ook over transparantie en betrokkenheid van verschillende belanghebbenden en of er nog andere functies in het ontwerp zijn meegenomen zoals recreatie en landbouw. In deze sessie gaan we de dialoog met u aan hoe we de resultaten uit dit onderzoek kunnen gebruiken in toekomstige inrichtingsprojecten langs onze kust. Reflectie op werken in Living Labs
In de drie kustzones zijn in Living Labs verschillende participatieve werkwijzen toegepast om maatschappelijke verdienmodellen in beeld te krijgen, maar ook om studenten en scholieren te betrekken bij het doen van ecologisch onderzoek. In Groningen en Zeeland is gewerkt met jaarlijks georganiseerde ontwerpateliers, terwijl langs de Noord-Hollandse IJsselmeerkust een gerealiseerd waterlandschap (De Koopmanspolder) is gebruikt voor het organiseren van bijeenkomsten, veldexcursies met beleidsmakers en onderzoek van studenten. In deze sessie reflecteren we samen met jullie op de gehanteerde werkwijzen. |
| 15.15 – 15.30 | Pauze |
| 15.30 – 17.00 | Het stokje overdragen van kennis naar beleid en bedrijfsleven
Samen met u gaan we de kennis spreekwoordelijk overdragen met een stokje in een interactief opgezette zaaldiscussie onder leiding van ‘stand up scientist’ Luc van Hoof, met muzikale ondersteuning. Het stokje passeert de stoelen van o.a. vertegenwoordigers uit de waterbouw, recreatie, landbouw, sportvisserij, provincies, waterschappen en betrokken kennisinstellingen. Het stokje wordt ook doorgegeven aan o.a. het Deltaprogramma, de programmatische aanpak grote wateren (PAGW), het groeifondsproject Nederland 2120 en het Dutch Climate Centre. Het is een open proces: dus u mag ook het stokje vragen! |
| 17.00 – 18.00 | Feestelijke Borrel |
